Goede voornemens
Een nieuw jaar staat voor de deur, voor veel mensen hét moment voor het maken van goede voornemens. Op 1 januari nog even de laatste oliebollen wegwerken en dán gaat het écht gebeuren: een aantal kilo afvallen, niet meer snoepen, gezond eten, stoppen met roken, geen alcohol meer, méér bewegen, minder tijd op social media... Noem het maar op, voorbeelden genoeg van goede voornemens. Vol goede moed starten we, om er na een week of drie weer mee te stoppen. Want volhouden blijkt toch wel lastig en niet zo praktisch. Misschien herken je jezelf wel in deze gedachten: "Och ja, één koekje is toch niet zo erg"... En "Nu is de dag toch al verpest, nu kan ik net zo goed méér nemen." En "Morgen ga ik weer beginnen..., of na die verjaardag, of na het weekend..."
Waarom lukt het maar niet om onze goede voornemens vol te houden? Ik leg het je uit.
Je oerbrein wil geen verandering
Je oerbrein wil eigenlijk maar één ding: overleven. En dat op een zo efficiënt mogelijke manier, dat wil zeggen met zo min mogelijk moeite. Dit betekent dat veel handelingen op de automatische piloot worden uitgevoerd. Dat is heel handig, want het voorkomt dat je elke dag veel tijd besteedt aan dagelijkse handelingen. Maar als je je voorneemt om je gedrag te gaan veranderen, dan betekent dat ook een verandering van vaste gewoontes. In het begin kost dit veel energie, omdat het tijd kost om nieuwe gewoontes te ontwikkelen. Je oerbrein vindt dit niet fijn, dus zal er alles aan doen om je te verleiden om tóch voor de gemakkelijke weg te kiezen. Het is erg lastig om hier weerstand aan te bieden.
Je goede voornemens zijn te vrijblijvend
Daarnaast zijn je goede voornemens vaak te vrijblijvend. Er is meestal geen concreet doel en geen plan van aanpak. Zeker nu je weet hoe je oerbrein werkt, is het vrijwel onmogelijk om weerstand te bieden aan de neiging om voor de gemakkelijke weg te kiezen. Zeker zonder duidelijk plan. En als je éénmaal bent bezweken voor oud gedrag komt al snel de gedachte op: "Laat maar, het is nu toch al mislukt. Ik start wel weer na het weekend/vakantie/verjaardag..."
Je goede voornemens zijn te groot of niet realistisch
Dit is ook het geval als je voornemens te groot zijn, en daarmee niet realistisch. Bijvoorbeeld als je veel voornemens tegelijk hebt die bovendien teveel afwijken van je huidige leefstijl. Zoals de goede voornemens om dagelijks gezond te koken en daarnaast om vier keer per week naar de sportschool te gaan. Als je gewend bent om elke dag een snelle hap klaar te maken en een hekel hebt aan de sportschool, zul je begrijpen dat deze voornemens gedoemd zijn te mislukken.
Tips voor het volhouden van je goede voornemens
- Hou het bij één voornemen, en maak dit concreet. Bepaal je doel en bedenk waarom dit doel belangrijk voor je is. Een voorbeeld: je wilt graag afvallen. Een doel van 10 kilo afvallen zegt op zich niet zoveel. Bedenk waarom dit belangrijk voor je is. Bijvoorbeeld omdat je je zelfverzekerder wil voelen in je kleding, omdat je je bloedwaarden wilt verbeteren om geen diabetes te ontwikkelen of omdat je een fitte oma wil worden die zonder pijn met haar kleinkinderen kan spelen. Beschrijf je doel zo concreet mogelijk en maak een plan van aanpak hoe je dit wilt gaan behalen.
- Maak je voornemen realistisch. Voor iemand die een hekel heeft aan de sportschool is het niet realistisch om ineens vier keer per week naar de sportschool te gaan. Begin daarom met kleine stapjes en zorg dat het haalbaar is.
- Formulier je doel positief. Als je iets niet mag, verlang je er juist meer naar. Zeg dus niet: "ik mag niet meer snoepen", maar formulier het positief. Bijvoorbeeld: "Ik wil me fit en gezond voelen, en kies daarom voor gezonde voeding in plaats van snoep"
- Bereid je voor op tegenslagen. Bij elke gedragsverandering is er een risico van terugval. Breng daarom alle mogelijke valkuilen in kaart en bedenk een plan hoe je daarmee om kunt gaan als de situatie zich aandient. Een voorbeeld: je neemt je voor om elke dag te gaan wandelen. Ook je partner is enthousiast en jullie gaan enthousiast van start. Er komt echter altijd een moment dat je geen zin hebt, bijvoorbeeld omdat het hard regent, omdat je moe bent, omdat je partner niet mee wilt, enzovoort. Bedenk vooraf hoe je met deze situaties om wilt gaan. Dit maakt de kans op succes veel groter.
- Zoek een bondgenoot of zorg voor steun uit je omgeving. Sámen een doel bereiken is gemakkelijker dan alleen. Zo kun je elkaar motiveren en samen successen vieren. Als je geen bondgenoot kunt vinden, stel dan in ieder geval je directe omgeving op de hoogte van je goede voornemen, zodat ze je niet steeds in verleiding brengen. Je kunt je ook aansluiten bij facebookgroepen met hetzelfde doel als jij, zodat je daar steun en inspiratie kunt vinden om door te zetten.
- Vier je succes en wees trots op elke stap in de goede richting. Misschien is het niet elke dag gelukt om gezond te koken, maar toch zeker een aantal dagen. Als je voorheen altijd koos voor gemakkelijke en kant-en-klare maaltijden, is dit al een forse verbetering. Wees daarom trots op elke verbetering die je hebt bereikt. Dit zal je motiveren om door te zetten.
Hoe zit het met jouw goede voornemens? Ik hoop dat ik je wat inspiratie heb gegeven om je goede voornemens vol te houden. Ik wens je een fijne dag en tot de volgende blog!
Hartelijke groet, Maartje